Αρχαιότητα και Μέσοι Χρόνοι

«Τα κορφοβούνια της Αιγηίδας». Η δημιουργία των Κυκλάδων και της «πορφυρογέννητης» Σαντορίνης στον Ελύτη και στις σκέψεις του Μ. Γλέζου

«Ένα τοπίο δεν είναι όπως το αντιλαμβάνονται μερικοί, κάποιο, απλώς, σύνολο γης, φυτών και υδάτων», είναι «…η προβολή της ψυχής ενός λαού πάνω στην ύλη » κατά τον Ελύτη. Το ελληνικό τοπίο κρύβει τη σοφία του λαού πάνω στο οποίο…

Εισαγωγή στη Γεωμυθολογία

Τι είναι Μυθολογία Μυθολογία είναι η συρραφή θρύλων, διηγήσεων και παραδόσεων που σχετίζονται με τις πράξεις και τη δράση θεών, ημίθεων, ηρώων και ανθρώπων, των προϊστορικών λαών που κατοικούσαν σε οποιοδήποτε σημείο της Γης. Η λέξη Μύθος στα αρχαία ελληνικά…

Οι μεγάλες ιδιοκτησίες της βυζαντινής Αιγύπτου μέσα από τη μελέτη των παπύρων

Η ιδιοκτησία αποτελεί αναλυτική κατηγορία, την οποία χρησιμοποιούν συχνά οι παλαιότεροι και σύγχρονοι ιστορικοί για να μελετήσουν τις κοινωνικές σχέσεις. Από τις αρχές ήδη του 20ού αι. οι βυζαντινολόγοι αλλά και οι ιστορικοί της Ύστερης αρχαιότητας, επηρεασμένοι από τον ιστορικό…

Η ιστορική αναμέτρηση Καρχηδόνας και Συρακουσών με έπαθλο τη Σικελία.O Β΄ Σικελικός Πόλεμος (409-404 π.Χ.)

Η «Σικελική εκστρατεία» των Αθηναίων ως αιτία ανανέωσης των επιθέσεων των Καρχηδονίων εναντίον του Ελληνισμού της Σικελίας Ύστερα από τη συντριπτική ήττα στη Μάχη της Ιμέρας το 480 π.Χ. και για εβδομήντα ολόκληρα χρόνια οι Καρχηδόνιοι δεν απείλησαν τις ελληνικές…

Η ιστορική αναμέτρηση Καρχηδόνας και Συρακουσών με έπαθλο τη Σικελία.  Ο Α΄ Σικελικός Πόλεμος (480 π.Χ.)

Γενικά εισαγωγικά σχόλια Τη μελέτη της αρχαίας ελληνικής ιστορίας συχνά μονοπωλούν κλασικά θέματα, όπως οι Περσικοί Πόλεμοι, η διαμάχη Αθήνας-Σπάρτης, ή οι ένδοξες εκστρατείες των Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄ και του Μ. Αλεξάνδρου, μαζί με τις καίριες επιπτώσεις τους στον…

Η Ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας μέσα από την έρευνα των Γιουγκοσλάβων ιστορικών

Το κείμενο αυτό αποτελεί μία πρώτη προσπάθεια καταγραφής των σχέσεων μεταξύ της εθνικής ταυτότητας ή, καλύτερα, του εθνικού φαντασιακού και της χρήσης (και χρησιμοποίησης) της ιστορίας της αρχαίας Μακεδονίας, όπως αυτές προκύπτουν από τη στάση που κράτησαν απέναντι στο ζήτημα…

Αστρονομική χρονολόγηση του τέλους του Τρωικού Πολέμου και της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη

Στα Ομηρικά Έπη δεν υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ λόγου και μύθου. Ο ποιητής χρησιμοποιεί δύο φορές μόνον τη λέξη «λόγος» και μάλιστα στον πληθυντικό, ίσως χάριν του μέτρου (IL.15.393, OD.1.56) και εκατοντάδες φορές τη λέξη «μύθος» (147 φορές στην Ιλιάδα…

Μεταξύ αρχαιολογίας, εθνογραφίας και ιστορίας. Αλπική αρχαιολογία στις πλαγιές της Πίνδου

Εισαγωγή Υπάρχουν στιγμές που οι φαινομενικά διαφορετικές αφηγήσεις της αρχαιολογίας, της εθνογραφίας και της ιστορίας συναντιούνται απρόσμενα στο πεδίο της έρευνας κάτω από ιδιόμορφες και φαινομενικά ανορθόδοξες συγκυρίες. Και αυτό που τις φέρνει τελικά μαζί σε μια γόνιμη συζήτηση είναι…

«Ὑγρόν Πῦρ». Ένα όπλο της βυζαντινής ναυτικής τακτικής

Ιστορικό περίγραμμα της χρήσης του υγρού πυρός από τους Βυζαντινούς «…τοὶ δ’ ἔμβαλον ἀκάματον πῦρ νηῒ θοῇ· τῆς δ’ αἶψα κατ’ ἀσβέστη κέχυτο φλόξ. ὣς τὴν μὲν πρυμνὴν πῦρ ἄμφεπεν·» Η παραπάνω αναφορά που διαβάζουμε στην Ιλιάδα του Ομήρου μάς…

Η αρχαία Μίεζα

Ο αρχαιολογικός χώρος της Μίεζας βρίσκεται σε απόσταση περίπου 20 χιλιομέτρων βορειοδυτικά της Βέροιας και οριοθετείται από το δημοτικό διαμέρισμα του Κοπανού ως το δημοτικό διαμέρισμα των Λευκαδίων και από την πόλη της Νάουσας μέχρι τα αγροκτήματα της Χαρίεσσας. Οι…